ความสงบและบรรยากาศเก่าแก่ของเมือง “หนองคาย” เป็นแรงดึงดูดให้ผู้คนมากหน้าหลายตาเดินทางจากที่ไกลมาพักค้างอ้างแรมทั้งชั่วครู่และจนบั้นปลายชีวิต “ศิลป์โสภา” โฮสเทลหนองคาย แห่งใหม่ ไม่เพียงแต่จะเป็น “โฮสเทล” แห่งแรกๆ ของเมืองหนองคาย แต่ยังโดดเด่นด้วยความหวังเก็บบรรยากาศเก่ามอบแด่เหล่านักสัญจรทั้งหลาย ผ่านการปรับปรุงอาคารเก่า ที่ตั้งอยู่คู่เมืองมานานกว่า 50 ปี
ศิลป์โสภา ริเริ่มโดยคนทำงานออกแบบและศิลปะรุ่นใหม่ในเมือง เมื่อพวกเขาเล็งเห็นศักยภาพบางอย่างของบ้านเกิด รวมถึงเห็นศักยภาพของตัวอาคารสำนักงานเก่า ที่ถูกทิ้งรกร้างมานานโดยไม่ถูกใช้งาน
“เดิมผมเป็นคนหนองคายอยู่แล้ว ผ่านไปผ่านมาแถวนี้ทุกวันตั้งแต่เด็กจนโต เห็นอาคารนี้มันก็ถูกปล่อยร้างมาตลอด แทบจะเกือบ 10 ปี”
สุระ อนุตรพงษ์พันธ์ สถาปนิกและเจ้าของผู้ริเริ่มโครงการ เล่าให้ฟังถึงจุดเริ่มต้น
“มีช่วงหนึ่ง ผมไปทำงานที่เชียงใหม่ ด้วยความที่ชอบงานศิลปะ ก็ชอบไปเที่ยวดูแกลอรี่หรือบ้านศิลปินต่างๆ พอกลับมา ก็สงสัยว่าบ้านเราทำไมไม่มีอะไรอย่างนั้นบ้าง พอดีมีเพื่อนเป็นศิลปินอยู่ด้วย ถามกันว่า อยู่บ้านเราทำไมไม่มีอะไรอย่างนั้น
“เพื่อนและเราคิดว่า เพราะเราไม่มีพื้นที่ให้เขาเกิดขึ้น”
คุณสุระเล่าว่า แต่เดิมตั้งใจจะใช้อาคารเก่าที่ได้มาทำเป็นแกลอรี่แสดงงานศิลปะของศิลปินที่รู้จักรอบๆ หนองคาย แต่การเปิดแกลอรีให้อยู่ได้ด้วยตัวเองนั้นคงเป็นเรื่องยากไม่น้อย พวกเขาตัดสินใจเพิ่มฟังก์ชันของที่พัก มีคาเฟ่เล็กๆ ด้านนอก และจัดแสดงงานศิลปะ รวมถึงเปิดเป็นโรงเรียนสอนศิลปะเล็กๆ ด้วยในเวลาเดียวกัน
โดยมี ชัยวุฒิ นิตสาวงศ์ เป็นศิลปินผู้เติมเต็มที่พักให้มีชีวิตชีวาด้วยผลงานศิลปะทั้งหลาย
“ผมทำฟรีแลนซ์อยู่แล้วครับ คือ เป็นช่างสัก เป็นศิลปินอิสระ รับทุกงานที่เขาจ้าง” คุณชัยวุฒิว่า “มีช่วงหนึ่งที่ตั้งคอนเซ็ปต์ที่พัก กัน เราเรียกว่า เรามา “พักบ้านศิลปิน” ก็คือ จะเห็นศิลปินตัวเป็นๆ มานั่งทำอะไรแถวนี้”
ในด้านกายภาพ โรงแรมนั้นถูกปรับปรุงง่ายๆ แต่ให้แข็งแรง เน้นแสดงโครงสร้าง ผนัง พื้น ที่มีอยู่เดิม เพื่อแสดงตัวตนของอาคารเดิมให้มากที่สุด แต่ใช้ไม้เก่าซึ่งรวบรวมมาตกแต่งสถานที่ให้มีเอกลักษณ์ กลายมาเป็นห้องพักแบบนอนรวมจำนวน 16 เตียง กับห้องพักส่วนตัวอีก 3 ห้อง อันไม่ใช่ขนาดใหญ่โตของการเป็นโรงแรมแต่อย่างใด แต่ตลอดทั่วทั้งโรงแรม นั้นประดับไปด้วยงานศิลปะจากศิลปินหลากหลายคน เล่าเรื่องต่างกันตั้งแต่เรื่องในท้องถิ่น วิถีชีวิตชาวบ้าน ศิลปะวัฒนธรรม รวมไปถึงโถงหลักใจกลาง ที่ตั้งใจเล่าเรื่องราวของในหลวงรัชกาลที่ 9 ไว้เป็นดั่งอนุสรณ์สถาน
คอนเซ็ปต์ที่แข็งแรงเช่นนี้เอง ที่ทำให้ศิลป์โสภาโดดเด่นขึ้นกว่าโรงแรมทั่วไปที่หนองคายเคยมี และยิ่งกว่านั้น คือการได้มีพื้นที่ผลักดันสิ่งที่พวกเขาสนใจ และเห็นว่าสำคัญ ให้กระเตื้องขึ้นในบ้านเกิด แม้จะเป็นเพียงจุดเริ่มต้นเล็กๆ