ในยุคที่‘คนไร้บ้าน’ คือหนึ่งในปัญหาที่สะท้อนความเหลื่อมล้ำทางสังคมได้ชัดเจนที่สุด และเป็นปัญหาสำคัญของเกือบทุกภูมิภาคทั่วโลก โดยเฉพาะประเทศกำลังพัฒนา Rodar ซาเล้งดีไซน์โมเดิร์น ที่ได้รับการออกแบบมาเพื่อเป็นบ้าน (คัน) ใหม่ของคนไร้บ้าน
Andrés Sáenz และ José Alvarez สองนักออกแบบจาก andrés & josé Design Studio ประเทศเม็กซิโก ออกแบบ Rodar รถบ้านขนาดเล็กที่ผลิตง่ายจากวัสดุทั่วไปในท้องถิ่น จึงเข้าถึงง่าย ผลิตได้ทันที และมีความเป็นไปได้สำหรับเป็นเครื่องมือในการแก้ปัญหาคนไร้บ้านในเมืองใหญ่ โดยงานต้นแบบนี้คือจุดเริ่มต้นไอเดียที่สามารถพัฒนาปรับประยุกต์ใช้ได้ในบริบทต่างๆ ทั่วโลก
คนไร้บ้านคือผู้ที่ไม่มีที่อยู่อาศัยเป็นหลักแหล่งด้วยสาเหตุต่าง ๆ กันไป ตั้งแต่ปัญหาเศรษฐกิจ ไปจนถึงการลี้ภัยสงคราม ทำให้จำเป็นต้องอาศัยอยู่ในพื้นที่สาธารณะ ซึ่งอาจถือได้ว่าเป็นการแบ่งแยกทางสังคมอย่างชัดเจน และลดทอนศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์อย่างร้ายกาจในสังคมร่วมสมัย
Rodar ใช้รูปทรงสามเหลี่ยมหน้าจั่วของ ‘บ้าน’ ที่ใคร ๆ ก็เข้าใจได้ง่ายที่สุด โดยสามารถปรับเปลี่ยนสีสันได้เองรถบ้านนี้ทำหน้าที่เป็นพื้นที่หลบภัยส่วนบุคคล สำหรับกันแดดกันฝน เก็บข้าวของส่วนตัว นอกจากนี้ การเข็นเคลื่อนที่ได้จึงทำให้เกิดการโยกย้าย รวมกลุ่ม เกิดเป็นชุมชน และส่งเสริมปฏิสัมพันธ์ทางสังคมระหว่างผู้ใช้งาน ช่วยให้คนไร้บ้านมีคุณภาพชีวิตขั้นพื้นฐานที่ดีขึ้น พร้อม ๆ สร้างนิยามใหม่ให้กับการใช้งานพื้นที่สาธารณะ
นี่จึงเป็นงานออกแบบที่สะท้อนถึงปัญหาที่อยู่อาศัยในอนาคต ไม่ว่าจะเป็นปัญหาการถือครองกรรมสิทธิ์ที่ดิน ไปจนถึงปัญหาความหนาแน่นของเมืองใหญ่ ทั้งยังเป็นการกระตุ้นเตือนให้ผู้คนทั่วไปตระหนักถึงปัญหาคนไร้บ้าน ซึ่งถือเป็นสถานการณ์ฉุกเฉินทั่วโลกผ่านการแสดงถึงความสัมพันธ์ระหว่างโครงสร้างพื้นฐาน พื้นที่สาธารณะ และความสามารถในการปรับตัว
ผลงานนี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการ Habitáculos ซึ่งจัดแสดงในงาน 2020 Mexican Design Open มาแล้ว ซึ่งโครงการนี้นำเสนอการออกแบบและปรับประยุกต์สิ่งของต่าง ๆ เพื่อช่วยในการพัฒนาสังคม ที่สามารถนำไปปรับใช้ได้ในหลายบริบท โครงการมองพื้นที่เมืองให้เป็นเหมือนเวทีใหญ่ และพื้นที่สาธารณะเป็นพื้นที่แห่งการทดลองสำหรับความต้องการทางสังคมต่าง ๆ ที่อาจเกิดขึ้นในอนาคตภายใต้บริบทร่วมสมัย หรือการชี้ให้เห็นถึงความปกติในสังคมที่กลับดูผิดแปลกสำหรับพวกเขา ติดตามต่อได้ที่ www.andresyjose.mx
ภาพ: Andrés Sáenz และ José Álvarez
เรื่อง: dsnm
Spirulina Society ระบบเพาะปลูกอาหารแห่งโลกอนาคต
