บ้านหลังเล็ก หน้าแคบ ที่มีโครงสร้างไม้สนเป็นพื้นที่อเนกประสงค์ของบ้าน

บ้านหลังเล็ก ทรงกล่อง มีหน้าแคบ ตั้งอยู่บนถนนเล็ก ๆ ที่มีตรอกซอกซอยยิบย่อยซึ่งหลายคนคงคุ้นตา เมื่อนึกถึงบรรยากาศความเป็นชุมชนย่านกลางเมืองในญี่ปุ่น

บ้านหลังเล็ก ในเมืองโอซาก้าหลังนี้ มีชื่อว่า House in Tezukayama ตั้งอยู่ท่ามกลางสภาพแวดล้อมที่โอบรอบไปด้วยบ้านเรือนหนาแน่นทั่วทิศ แต่ใครจะคิดว่าพื้นที่ขนาด 3.74 x 16.31 เมตร ซึ่งเป็นที่ดินที่มีลักษณะแคบ แต่ลึก ก็สามารถแปรเปลี่ยนให้กลายเป็นพื้นที่สำหรับสร้างบ้านพักอาศัยดี ๆ สักหลังสำหรับครอบครัวเล็ก ๆ ที่ผลลัพธ์ออกมาน่าอยู่ได้

ดังเช่นบ้านหลังนี้ที่เป็นอีกหนึ่งตัวอย่างความช่างคิด และช่างแก้ปัญหาเรื่องขนาดพื้นที่ของสถาปนิกญี่ปุ่นคู่หูจาก Fujiwaramuro Architects นำโดย ชินทาโร่ ฟูจิวะระ และโยชิโอะ มูโระ

พวกเขาอธิบายว่า บ้านหลังนี้มีจุดตั้งต้นจากความต้องการของสมาชิกในครอบครัวผู้พักอาศัย ที่อยากให้บ้านสามารถเป็นสถานที่สำหรับแสดงภาพถ่าย หรือรูปภาพ และการตกแต่งที่พวกเขาชื่นชอบ แต่อย่างไรก็ตาม ด้วยข้อจำกัดของขนาดพื้นที่ที่ค่อนข้างเล็ก นั่นหมายความว่าพื้นที่ใช้สอยภายในบ้านต้องถูกคิดภายใต้ความกะทัดรัดแต่สามารถใช้งานได้จริงมากกว่าหนึ่งฟังก์ชัน

สถาปนิกจึงพยายามจัดสรรปันส่วนพื้นที่ 60.94 ตารางเมตร ให้เกิดฟังก์ชันร่วม โดยแบ่งพื้นที่บางส่วนให้เป็นบันได ซึ่งกลายเป็นหัวใจหลักของบ้านไปโดยปริยาย และนอกจากนี้ ด้วยย่านที่อยู่อาศัยซึ่งมีผู้คนพลุกพล่าน และบ้านเรือนที่ตั้งเรียงกันหนาแน่น เท่ากับว่ามีโอกาสน้อยมาก ๆ ที่ผู้อาศัยจะได้เห็นวิวภายนอกที่ดี

แต่เพื่อเป็นกลยุทธ์ในการแก้ปัญหาเหล่านี้ในคราวเดียวกัน ไอเดียเจ๋ง ๆ ของชินทาโร่ ฟูจิวะระ และโยชิโอะ มูโระ จึงเกิดขึ้น ซึ่งพวกเราได้คิดค้น “ชั้นวางของ” อเนกประสงค์ มาทำหน้าที่เป็นทั้งพื้นที่จัดแสดงผลงาน และพื้นที่ใช้สอยหลัก นอกเหนือจากการให้ทัศนียภาพภายในที่น่าสนใจ

ดังจะเห็นว่า ชั้นหนังสือและบันไดที่สร้างจากไม้สน จะหน้าที่มากกว่าหนึ่งฟังก์ชัน จากบันไดปกติธรรมดา เมื่อมาอยู่ภายในบ้านหลังนี้จะไม่ได้เป็นเพียงทางเดินขึ้นลงจากชั้นสู่ชั้นเหมือนอย่างบันไดทั่วไป เพราะมันยังเป็นพื้นที่ที่ออกแบบให้สามารถใช้เวลานั่งขบคิดและทำกิจกรรมอื่น ๆ ได้อีก เพื่อเป็นการใช้พื้นที่ขนาดกะทัดรัดที่มีให้เกิดประโยชน์สูงสุดนั่นเอง

อีกหนึ่งเหตุผลที่สถาปนิกเลือกใช้ไม้สน เนื่องจากพวกเขามองว่าไม้สนมีความอ่อนนุ่มทั้งเรื่องโทนและกับสะท้อนแสงกับธรรมชาติ จึงช่วยเพิ่มความละมุนให้กับภายในบ้านในช่วงกลางวัน ในขณะเดียวกันก็ยังเป็นตัวช่วยซับแสงสะท้อนของไฟแบบเฉพาะจุดให้มีความอบอุ่นในเวลากลางคืนอีกด้วย

ตัวโครงสร้างบันไดถูกออกแบบให้แยกเป็นอิสระจากโครงสร้างอาคารทั้งหมด และความเป็นอิสระนี้เองจึงแสดงออกทางสายตาผ่านช่องว่าง ที่แทรกอยู่ระหว่างบันไดแต่ละขั้น หรือพื้นต่างระดับทั้งจากด้านหน้าและด้านหลัง เมื่อมันมีแสงส่องสว่างจากดวงอาทิตย์ที่ลอดผ่านช่องหน้าต่างและหลังคาสกายไลท์ลงมาสู่ด้านล่าง ก็ช่วยให้พื้นที่ภายในบ้านดูสวยงามมากยิ่งขึ้น

นอกจากตัวบันไดและชั้นวางของ โครงสร้างนี้ยังประกอบด้วยทางเดินและโต๊ะทำงานในตัว ซึ่งด้วยระดับที่ค่อย ๆ ไต่จากด้านล่างขึ้นบน จากบนลงล่างยังสะท้อนถึงแนวคิด ที่พวกเขาตั้งใจให้เกิดมุมมองขณะขึ้นและลงบันไดว่าเป็นการชวนให้นึกถึงการเคลื่อนตัวผ่านต้นไม้สามมิติ แต่เป็นต้นไม้ที่ได้รับการออกแบบมาเพื่อให้ใช้งานได้จริงในชีวิตประจำวัน

เราจะเห็นว่าบรรดาสิ่งของที่ตั้งวางหรือแสดงตัวอยู่บนชั้นวาง ตั้งแต่รองเท้าไปจนถึงอุปกรณ์อาบน้ำ และอุปกรณ์ซักรีด ช่วยสร้างบรรยากาศที่ผ่อนคลาย ดูเป็นธรรมชาติ และอบอุ่นไปพร้อม ๆ กัน

อีกหนึ่งจุดสังเกตก็คือด้านบนสุดของบันไดชั้นวาง คือโต๊ะทำงานที่รวมเข้ากับชั้นวางของ พร้อมช่องเปิดรับแสงธรรมชาติที่นุ่มนวล ซึ่งออกแบบมาเพื่อทำให้เกิดจุด ๆ เล็ก ๆ ของแสงที่เสมือนมันลอดผ่านการกรองของใบไม้ลงสู่ลำต้น

ด้วยเหตุนี้จึงทำให้ต้นไม้สามมิติจากไม้สน เป็นโครงสร้างที่ทำให้พื้นที่ใช้สอยซึ่งมีอยู่อย่างจำกัดกลายเป็นที่นั่งเล่น อ่านหนังสือ ทำงาน หรือว่าจะเป็นอีกหนึ่งหน้าที่ที่เพิ่มเข้ามาสำหรับสมาชิกแสนรัก นั่นคือหอคอยยักษ์สำหรับแมวเหมียว ที่เพิ่งเพิ่มเข้ามาในครอบครัวของพวกเขานั่นเอง