องค์ประกอบของ “บ้าน” นอกจากโครงสร้าง ดีไซน์และการตกแต่งที่เราต้องคำนึงถึง รายละเอียดที่ไม่ควรมองข้ามอย่างระบบน้ำประปาในบ้านก็เป็นสิ่งสำคัญที่หากวางแผนให้ถูกต้อง จะช่วยลดภาระต่างๆ รวมถึงปัญหาหงุดหงิดใจหลังจากย้ายเข้าอยู่อาศัยได้ เพราะเมื่อเกิดข้อผิดพลาดแล้วมาแก้ไขภายหลัง อาจจะพบกับความยุ่งยากและค่าใช้จ่ายที่บานปลายมากกว่า เราจะต้องเตรียมตัวอย่างไรบ้าง ตามไปดูกันครับ
1. เตรียมระบบจ่ายน้ำ หัวใจสำคัญของบ้าน
ระบบจ่ายน้ำเป็นหัวใจสำคัญของบ้านเลยก็ว่าได้ โดยแบ่งออกเป็นระบบจ่ายน้ำขึ้นและระบบจ่ายน้ำลง
ระบบจ่ายน้ำขึ้น เป็นระบบจ่ายน้ำที่ใช้กับบ้านหรืออาคารที่มีความสูงไม่เกิน 4 ชั้น กรณีที่น้ำประปาแรง สามารถจ่ายเข้าบ้านโดยตรง แต่หากน้ำประปาไม่แรง ควรให้ประปาไหลเข้าไปเก็นในถังน้ำและใช้ปั๊มดูดน้ำจากถังเก็บน้ำเข้าบ้านอีกที่หนึ่ง สำหรับบ้านที่ใช้ระบบปั๊มน้ำ ควรจะมีระบบท่อบายพาส สำรองไว้ด้วย เผื่อกรณีไฟดับทำให้ปั๊มน้ำไม่ทำงาน
ระบบจ่ายน้ำลง คอนโดมิเนียม อพาร์ทเม้นท์หรือที่พักอาศัยที่มีความสูงเกิน 4 ชั้นขึ้นไป หลังจากสูบน้ำขึ้นไปบนอาคารแล้ว ใช้ระบบจ่ายน้ำลงมาใช้ภายในด้วยแรงโน้มถ่วง ยิ่งความสูงมากเท่าไหร่น้ำจะยิ่งแรงมากขึ้น โดยชั้นล่างน้ำจะแรงที่สุด ส่วนบริเวณชั้นบนที่อยู่ใกล้ถังเก็บน้ำมากเกินไป ก็อาจจะเกิดปัญหาน้ำแรงดันของน้ำไม่พอ ทำให้น้ำไหลไม่แรง จึงควรใช้ปั๊มน้ำดูดจ่ายลงมาเพื่อเพิ่มแรงดันน้ำ
2. การเดินท่อประปาในบ้าน ส่งต่อไปยังจุดต่างๆ
โดยทั่วไประบบประปาในบ้านพักอาศัยมักใช้ท่อขนาด ¾ นิ้วและ1นิ้ว ส่วนท่อแยกเข้าสุขภัณฑ์ต่างๆ จะใช้ท่อขนาด ½ นิ้ว ปัจจุบันท่อประปาพัฒนามาเป็นแบบท่อพีวีซี (ท่อ PVC) เพื่อป้องกันการเกิดสนิมและการใช้งานที่มีประสิทธิภาพมากกว่า ทั้งนี้ ก่อนจะเลือกใช้ท่อประปาควรมีความเข้าใจเบื้องต้น เกี่ยวกับการเดินระบบงานสักเล็กน้อย
การเดินท่อประปาภายในบ้านมีอยู่ 2 รูปแบบ คือ
1. การเดินท่อแบบลอยตัว คือ การเดินท่อลอยโดยติดกับผนังหรือเพดาน มองเห็นได้ชัดเจน ทำให้ง่ายต่อการซ่อมบำรุง เหมาะกับบ้านที่ต้องการติดตั้งงานระบบเพิ่มเติมภายหลัง เพื่อหลีกเลี่ยงความยุ่งยากเรื่องการสกัดผนังสำหรับติดตั้งท่อ การเดินท่อชนิดนี้ดูเข้ากันกับบ้านสไตล์ loft ที่ต้องการโชว์โครงสร้างของวัสดุอย่างชัดเจน หรือถ้าอยากตกแต่งให้ท่อมีความกลมกลืนกับผนังบ้าน ก็สามารถทาสีทับตัวท่อได้ด้วยเช่นกัน แต่อาจไม่เป็นที่ชื่นชอบสำหรับเจ้าของบ้านบางคนที่ต้องการความเรียบร้อยในงานตกแต่ง
2. การเดินท่อแบบฝังภายในพื้นหรือผนัง คือ การเจาะสกัดผนังหรือพื้นเพื่อเดินท่อน้ำดี ก่อนจะฉาบปูนทับ ส่วนใหญ่เรามักพบเห็นการติดตั้งรูปแบบนี้มากกว่า เพราะจะทำให้บ้านดูเรียบร้อยและสวยงาม แต่จะซ่อมแซมและบำรุงรักษายาก จึงควรทำการเตรียมพื้นที่ไว้ตั้งแต่ต้นเพื่อจะได้ไม่ต้องมาสกัดผนังหรือพื้นในภายหลัง
3. เลือกปั๊มน้ำให้ดี น้ำไหลคล่องใช้งานได้คุ้มค่า
บ้านสมัยใหม่ ส่วนใหญ่ต้องติดตั้งปั๊มน้ำ เพื่อช่วยเพิ่มแรงดันน้ำในบ้านให้มีมากขึ้น โดยเฉพาะบ้านที่มีผู้อยู่อาศัยหลายคนและต้องใช้น้ำพร้อมกัน เพื่อให้ทุกจุดมีความแรงของน้ำสม่ำเสมอ แต่สำหรับบ้าน 2 ชั้น ถ้าไม่อยากติดตั้งปั๊มน้ำก็สามารถใช้งานได้ปกติเช่นกัน ทว่าเมื่อไรก็ตามที่คุณใช้พร้อมกันหลายจุด น้ำที่ใช้อาจจะไหลอ่อนบ้างแรงบ้างซึ่งสร้างความหงุดหงิดใจได้ ฉะนั้นปั๊มน้ำจึงกลายมาเป็นอุปกรณ์สำคัญภายในบ้านพักอาศัย เพื่อให้ใช้น้ำได้สะดวกขึ้น แบ่งได้หลัก ๆ เป็น 2 ประเภท คือ ปั๊มชนิดถังแรงดัน และปั๊มชนิดแรงดันคงที่ ปั๊มแบบถังแรงดัน (ทรงกระบอก)
พบเห็นได้บ่อยตามอาคารบ้านเรือนต่างๆ หลักการทำงานคือให้น้ำไปแทนที่อากาศ เพื่อใช้แรงดันของอากาศในการปั๊มน้ำกระจายไปสู่ส่วนต่างๆ ของอาคาร ให้แรงดันน้ำสูง แต่ข้อเสียคือให้แรงดันไม่สม่ำเสมอ เนื่องจากต้องใช้แรงดันของอากาศเพื่อดันน้ำออกไป ดังนั้นหากเปิดใช้พร้อมกันหลายๆจุดอาจทำให้ความแรงของน้ำแต่ละจุดมีปริมาณไม่เท่ากันได้ ข้อควรระวังสำหรับปั๊มน้ำชนิดนี้คือ การที่วัสดุตัวถังทำด้วยเหล็กและเคลือบกันสนิมภายใน เมื่อใช้ไปเป็นระยะเวลานาน ๆ อาจทำให้เกิดสนิมบริเวณตัวถังขึ้นได้ เนื่องจากวัสดุเคลือบกันสนิมหมดอายุ จึงควรวางในพื้นที่ที่น้ำท่วมไม่ถึง แต่ปัจจุบันผู้ผลิตได้ออกแบบถังแสตนเลสเพื่อมารองรับการใช้งานได้มากกว่า
ปั๊มแบบแรงดันคงที่ และแบบอินเวิร์ทเตอร์ (ทรงเหลี่ยม)
ปัจจุบันได้รับความนิยมมากขึ้น เพราะให้แรงดันน้ำสม่ำเสมอ โดยเฉพาะบ้านที่มีการใช้น้ำหลายจุดและต้องการแรงดันน้ำที่คงที่ ข้อดีของปั๊มชนิดนี้คือ มีการทำงานโดยใช้ตัวช่วยในการเพิ่มแรงดัน ส่งผลให้การจ่ายน้ำมีปริมาณสม่ำเสมอ โดยเฉพาะปั๊มน้ำอัตโนมัติ ขนาดกะทัดรัดรุ่น XS Series จาก Hitachi ออกแบบใหม่ให้ความใส่ใจสิ่งแวดล้อมเป็นพิเศษ วัสดุไม่ทำลายธรรมชาติ เพราะทุกชิ้นสามารถนำกลับมารีไซเคิลได้ใหม่ ช่วยประหยัดพลังงาน พร้อมทำงานเต็มประสิทธิภาพ ปั๊มชนิดนี้ให้ปริมาณน้ำที่เพิ่มขึ้นถึง 22% ใช้ได้กับก๊อกน้ำหลายจุด เพียงพอต่อการใช้งานของคนในบ้าน ที่สำคัญทำงานเงียบขึ้นเสียงจากการทำงานลดลงถึง 10 เดซิเบล แม้ในพื้นที่ที่มีบ้านอยู่ใกล้กันก็ไม่ก่อให้เกิดความรำคาญ สามารถเพลิดเพลินกับการใช้น้ำจากฝักบัวได้อย่างไม่ต้องกังวล วัสดุที่ใช้ส่วนใหญ่ป้องกันการเกิดสนิมได้ดี จึงมีอายุการใช้งานที่นานกว่า แต่ก็ไม่ควรติดตั้งปั๊มน้ำไว้กลางแจ้งโดยไม่มีหลังคาคุม
เลือกปั๊มน้ำอย่างไรดี
เจ้าของบ้านสามารถคำนวณหาขนาดของปั๊มน้ำที่เหมาะสมกับบ้านของตนเองเบื้องต้น เพื่อเป็นข้อมูลในการเลือกซื้อได้อย่างมั่นใจ โดยมีปัจจัยที่ควรพิจารณาดังนี้
1. จุดจ่ายน้ำและปริมาณน้ำที่ต้องการใช้พร้อมกันภายในบ้านทั้งหมด ว่ามีปริมาณกี่ลิตร/นาที โดยพิจารณาร่วมกับอุปกรณ์ต่างๆภายในบ้าน ซึ่งอุปกรณ์แต่ละชนิดก็จะมีความต้องการในการจ่ายน้ำที่ไม่เท่ากัน เช่นก๊อกน้ำ/ฝักบัว ใช้ปริมาณน้ำประมาณ 7ลิตร/นาที และให้คำนวณโอกาสที่จะมีการใช้น้ำสูงสุด เช่น กรณีที่มีโอกาสเปิดก๊อกน้ำพร้อมกัน 5 จุด ปริมาณการใช้น้ำสูงสุดคือ 35 ลิตร/นาที
2. วัดความสูงของจุดจ่ายน้ำที่สูงที่สุดภายในบ้าน เพื่อนำมาพิจารณากับปั๊มแต่ละรุ่นว่ามีประสิทธิภาพในการจ่ายน้ำได้ตามความสูงที่ต้องการหรือไม่ โดยวัดจากกึ่งกลางของตัวปั๊มจนถึงปลายก๊อกที่สูงที่สุด แล้วนำมาเทียบกับระยะส่งของปั๊มแต่ละรุ่นซึ่งจะระบุอยู่ในแคดตาล๊อคของผู้ผลิต เพื่อเลือกรุ่นที่เหมาะสมต่อไป
นอกจากนี้ยังมีปัจจัยอื่นๆที่ควรนำมาพิจารณาร่วมด้วย เพื่อให้มั่นใจว่าปั๊มน้ำผ่านกระบวนการผลิตที่ได้มาตรฐาน มีคุณภาพและประสิทธิภาพสูงสุด
1. ปั๊มน้ำควรติดฉลากประสิทธิภาพในระดับ 5 เป็นการประหยัดพลังงานที่กำหนดโดยการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย
2. แรงดันน้ำคงที่ ดีไซน์กะทัดรัด แต่ยังคงประสิทธิภาพทำให้สะดวกในการติดตั้งและประหยัดพื้นที่
3. มีพัดลมระบายอากาศ ช่วยระบายความร้อนจากตัวเครื่อง จะยืดอายุการใช้งานของมอเตอร์ให้เครื่องทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ
4. มีอุปกรณ์ตัดอุณหภูมิกรณีน้ำขาดเพื่อป้องกันซีลยางและหัวเรือนปั๊มโก่งบิดงอซึ่งเป็นสาเหตุทำให้น้ำรั่ว
5. อุปกรณ์ต่างๆ ควรป้องกันการเกิดสนิม เช่น น็อตสแตนเลส หัวเรือนปั๊ม หรือวาล์วโลหะผสมชนิดพิเศษ เพื่อให้วางใจได้ว่าปั๊มน้ำของเราจะมีอายุการใช้งานที่นานขึ้น
เมื่อเตรียมระบบน้ำประปาภายในบ้านได้ครบตามการใช้งาน คุณก็หมดกังวลได้เมื่อย้ายเข้าอาศัยและมั่นใจได้เลยว่าหากเลือกสรรสิ่งที่ดีที่สุด จะช่วยยืดอายุการใช้งานอุปกรณ์ภายในบ้าน เพิ่มความสุขในการอยู่อาศัยได้มากขึ้น ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ www.toyobothailand.com
