หากพูดถึงอาคารพาณิชย์ ภาพตึกแถว 3-4 ชั้น เรียงติดกันคงเป็นภาพจำอันดับต้น ๆ ที่ผุดขึ้นมาในหัว ซึ่งเป็นรูปแบบอาคารที่เอื้อต่อการทำการค้า แต่หากจะพูดถึงการพักอาศัยอย่างจริงจังแล้ว ข้อเสียของอาคารพาณิชย์นอกจากจะมีผนังที่ต้องแชร์ร่วมกับเพื่อนบ้านเเล้ว มุมมองจากภายในสู่ภายนอกก็ยังถูกจำกัดด้วยเหล็กดัด หรือวัสดุอื่นที่สร้างขึ้นมาครอบหน้าต่างอีกชั้นเพื่อพรางสายตาเเละกันขโมย แต่ในขณะเดียวกันก็สร้างความรู้สึกอุ่นใจและปลอดภัยให้แก่ผู้อยู่อาศัย จึงนำมาสู่ไอเดียที่สถาปนิก คุณจิม-ธีรชัย ลี้สุรพลานนท์ ยึดเป็นแนวทางการออก แบบบ้านชั้นเดียวสไตล์โมเดิร์น หลังเดี่ยวกลางทุ่งให้กับ คุณชำนาญ ชัชวาลยางกูร เจ้าของบ้านวัย 73 ปี ที่เติบโตเเละพักอาศัยในอาคารพาณิชย์มาเกือบตลอดชีวิต
จากความคุ้นเคยของเจ้าของบ้านที่อาศัยอยู่ในอาคารพาณิชย์มาตลอด เมื่อต้องมาใช้ชีวิตในบ้านเดี่ยวหลังใหม่ซึ่งมีความแตกต่างไปจากเดิม สถาปนิกจึงพยายามสร้างประสบการณ์ที่อิงมาจากที่อยู่เดิมบางส่วน นั่นคือความรู้สึกปลอดภัยอย่างที่เคยได้รับจากพื้นที่ที่ถูกปิดล้อมด้วยผนังและเหล็กดัด สอดรับกับศักยภาพของพื้นที่ในบริบทใหม่ ซึ่งเป็นที่ดินโล่งกว้างกลางชนบทในจังหวัดอ่างทอง
สถาปนิกออกแบบเป็นบ้านชั้นเดียวดีไซน์เรียบง่าย แต่โดดเด่นด้วยลูกเล่นของเปลือกอาคารที่ใช้อิฐ บ.ป.ก. วัสดุก่อสร้างพื้นฐานที่หาได้ง่ายในท้องถิ่น จัดเรียงในจังหวะโปร่งเเละทึบสลับกัน โดยซ่อนหน้าต่างบานเลื่อนกระจกใสบานใหญ่ไว้ด้านในอีกชั้นหนึ่ง นอกจากกำแพงอิฐจะทำหน้าที่เป็นเหมือนฉากบังสายตาจากผู้สัญจรภายนอกแล้ว ยังสร้างความเป็นส่วนตัวให้ผู้อยู่อาศัยภายในได้โดยไม่รู้สึกทึบตัน แบบบ้านชั้นเดียวสไตล์โมเดิร์น
เนื่องจากเจ้าของบ้านเป็นคนไทยเชื้อสายจีน สถาปนิกจึงเติมลูกเล่นทางสถาปัตยกรรมลงไป ด้วยการผสมผสานกลิ่นอายสถาปัตยกรรมจีน อย่างดีเทลโครงสร้างการเข้าไม้ที่บริเวณมุขหน้าบ้าน กับการยกระดับบ้านให้สูงจากพื้นเล็กน้อยตามแบบบ้านเรือนไทยยกใต้ถุนสูง พร้อมกับเว้นลานโล่งหรือพื้นที่ว่างไว้รอบตัวบ้าน ซึ่งเป็นเเนวคิดการออกแบบบ้านไทยที่มักพบเห็นได้ทั่วไปในเเต่ละภาค แล้วโรยกรวดเเม่น้ำลงไปบนพื้นรอบ ๆ เสียงดังจากฝีเท้าที่ย่ำลงไปบนพื้นกรวดจะช่วยส่งสัญญาณให้คนในบ้านรู้ว่ามีคนเดินเข้ามาใกล้ตัวบ้าน ถือเป็นการป้องกันภัยที่ชาญฉลาดอีกรูปแบบหนึ่ง ที่สามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้
จากแนวกำแพงอิฐด้านนอกสู่พื้นที่ภายใน โถงกลางบ้าน ถือเป็นอีกหนึ่งไฮไลท์สำคัญที่สถาปนิกออกแบบให้เป็นพื้นที่โล่ง โดยจัดส่วนรับแขกและโซนรับประทานอาหารให้อยู่รวมกัน เชื่อมมุมมองภายในสู่ภายนอกด้วยระเบียงขนาดใหญ่ทางทิศใต้ เปิดรับวิวดงต้นยางใหญ่ในบริเวณนั้นได้พอดี
นอกจากการเปิดรับวิวในพื้นที่ส่วนกลางของบ้านแล้ว สถาปนิกยังคำนึงถึงการใช้งานจริงของผู้อยู่อาศัย ไม่ว่าจะเป็นการได้รับแสงธรรมชาติในเวลากลางวันอย่างเต็มที่จากเพดานยกสูงของหลังคาทรงเพิงหมาแหงน ซึ่งเป็นที่มาของคำว่า LEAN HOUSE รวมถึงเรื่องการถ่ายเทอากาศ ด้วยการออกแบบระเบียงขนาบข้างทั้งสองฝั่ง ช่วยให้อากาศเเละลมสามารถหมุนเวียนถ่ายเทได้ดี จึงสามารถนั่งพักผ่อนชมวิวบริเวณนี้ได้ตลอดทั้งวัน ซึ่งถือเป็นประสบกาณ์ใหม่ที่ถูกใจเจ้าของบ้านเป็นอย่างมาก เพราะที่ผ่านมาต้องอาศัยอยู่ในอาคารพาณิชย์เเบบปิดทึบมาโดยตลอด
แสงที่สาดผ่านระนาบกึ่งโปร่งจากภายนอกเข้ามา ช่วยสร้างมิติของเเสงเงาตกกระทบที่เเตกต่างกันไปตามเเต่ละช่วงเวลาของวัน
เจ้าของ คุณชำนาญ ชัชวาลยางกูร
สถาปนิก คุณธีรชัย ลี้สุรพลานนท์
เรื่อง วรรณลีลา
ภาพ รุ่งกิจ เจริญวัฒน์
