บ้านหน้าแคบ 3 ชั้น สไตล์โมเดิร์นดีไซน์ทันสมัย มาพร้อมฟังก์ชั่นแน่นบนที่ดินสี่เหลี่ยมผืนผ้า ตั้งเด่นกลางชุมชนในอำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม
DESIGNER DIRECTORY
ออกแบบ: D Compose Architect
จากรูปทรงของที่ดินรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ที่มีความกว้างเพียง 12 เมตร และยาว 70 เมตร ทำให้ บ้านหน้าแคบ หลังนี้ ได้รับการจัดสรรพื้นที่ใช้สอยตามแปลนแนวยาวออกเป็น 3 ส่วน คือส่วนหน้า ส่วนกลาง และส่วนหลัง เพื่อให้ใช้ประโยชน์ของพื้นที่ได้อย่างเหมาะสม
บ้านแนวยาวสูงสามชั้นกับฟังก์ชั่นที่ลงตัว
สถาปนิกเลือกใช้ส่วนกลางของที่ดินในการวางตำแหน่งบ้าน ทั้งนี้ก็เพื่อช่วยเพิ่มระยะการมองเห็นตัวบ้านได้ชัดเจน โดยให้ส่วนหน้าบ้านเป็นทางสัญจรกับที่จอดรถ ส่วนหลังบ้านเป็นที่สำหรับทำกิจกรรมต่าง ๆ เนื่องจากมีที่ตั้งอยู่ใกล้กับแม่น้ำโขง ทำให้บรรยากาศในแต่ละเวลา หรือฤดูกาลมีสีสันแตกต่างกันไป จึงนับเป็นทัศนียภาพที่คุ้มค่าให้แก่บ้านหลังนี้ เหมาะในการพักผ่อนหย่อนใจ ก่อนจะเพิ่มเติมสวนขนาดเล็กลงไป สร้างความร่มรื่นให้กับพื้นที่หลังของบ้านให้สมาชิกอยากมาสัมผัสธรรมชาติและพักผ่อนร่วมกัน
ขนาดจำกัดแต่ไม่จำกัดการอยู่อาศัย
ด้วยขนาดของพื้นที่ที่ค่อนข้างจำกัดของที่ดิน แต่กลับได้รับการออกแบบฟังก์ชั่นต่าง ๆ ได้อย่างเพียงพอ ภายใต้รูปทรงของบ้านที่สูงขนาด 3 ชั้น นอกจากเรื่องของการบรรจุฟังก์ชั่นที่ครบครันลงไปแล้ว ยังทำให้ได้มองเห็นวิวของบริบทโดยรอบ ทั้งวิวแม่น้ำโขงหลังบ้าน วิวพระอาทิตย์ตกที่หน้าบ้าน และยังมองเห็นผ่านถนนเส้นหลักช่วยให้เห็นวิถีชีวิตผู้คนและวิวของสายน้ำที่หล่อเลี้ยงชาวอำเภอธาตุพนม
ขณะที่การลำดับฟังก์ชั่นในแต่ละชั้น แบ่งออกเป็นชั้น 1 กำหนดให้เป็นพื้นที่ใช้งานร่วมกันของสมาชิก อาทิ ห้องนั่งเล่น ห้องรับประทานอาหาร ห้องครัว ชั้น 2 เป็นพื้นที่ส่วนตัวของแต่ละคน เช่น ห้องนอน ห้องทำงาน ส่วนชั้น 3 เป็นห้องนอนใหญ่และห้องพระ โดยออกแบบให้มีโถงบันไดเป็นตัวเชื่อมระหว่างชั้นและห้องต่าง ๆ
โดยบันไดหันหน้าขึ้นจากทางทิศใต้ เพื่อป้องกันความร้อนจากผนังที่โดนแดดส่องทั้งวัน ไม่ให้แผ่ไปยังห้องอื่น ๆ รูปทรงของบันไดจึงยาวไปจนถึงชั้นบนสุด แต่กลับไม่รู้สึกไกลและสูงด้วยวิธียึดกับผนังทั้ง 3 ด้านของบ้าน เพื่อให้การเดินขึ้นจากชั้นล่างถึงชั้นบนไม่รู้สึกว่าเป็นระยะทางที่ไกลและสูงเกินไป เป็นการช่วยร่นระยะทางด้านความรู้สึกของผู้ใช้งาน
พื้นที่ปฎิสัมพันธ์ระหว่างคนในครอบครัว
หนึ่งในการรักษาความสัมพันธ์ของคนในครอบครัว คือการได้พูดคุยกัน ทำกิจกรรม และใช้พื้นที่ร่วมกัน การออกแบบพื้นที่ภายในจึงออกแบบให้ชั้นล่างสามารถเชื่อมกับชั้นบนด้วยการสร้างโถงนั่งเล่นและห้องอาหารชั้นล่างเปิดเพดานโล่งสูงไปถึงชั้นบน เพื่อสร้างพื้นที่ให้สมาชิกได้เห็นกิจกรรมที่เกิดขึ้นภายในบ้าน เป็นการใช้งานจากพื้นที่หนึ่งไปยังอีกพื้นที่หนึ่ง จึงนับเป็นการเพิ่มความน่าสนใจให้กับพื้นที่ภายใน ทำให้พื้นที่ที่คับแคบมีความโปร่งโล่งขึ้น รู้สึกสบายไม่อึดอัด และโถงนี้ยังทำหน้าที่เป็นทางสัญจรหลักไปในตัวเพื่อเชื่อมไปถึงชั้นบนสุดอีกด้วย
ออกแบบตัวบ้านภายนอกให้สัมพันธ์กับฟังก์ชั่นภายใน
การออกแบบโถงบันไดกับพื้นที่ภายนอก โถงบันได คือส่วนสำคัญของบ้าน นอกจากทำหน้าที่เป็นทางเดินหลักภายในบ้านแล้ว ยังเป็นส่วนที่มีแสงธรรมชาติส่องเข้ามาได้ ช่วยให้บ้านสว่างในเวลากลางวัน แล้วยังใส่ช่องเปิดไว้ตามมุมต่าง ๆ โดยอ้างอิงจากมุมมองภายนอก เพื่อต้องการให้เห็นวิวภายนอกและเห็นแสงจากธรรมชาติเกิดขึ้นไปพร้อม ๆ กัน
การออกแบบตัวบ้านภายนอกเน้นให้สัมพันธ์กับฟังก์ชั่นภายใน การวางองค์ประกอบภายนอกบ้านจึงอ้างอิงจากการจัดวางการใช้งานภายในบ้าน ชั้นล่างเป็นพื้นที่ใช้งานหลัก เช่น ห้องนั่งเล่น พื้นที่รับประทานอาหาร ครัว พื้นที่ซักล้าง ชั้นบนเป็นพื้นที่ส่วนตัว เช่น ห้องนอน และห้องน้ำ ทั้งหมดจึงทำให้ชั้นล่างเป็นพื้นที่ที่ใช้งานเป็นสัดส่วน
ทำให้ผังบ้านชั้นล่างมีความยาวกว่าผังชั้นบน จะเห็นได้ว่าตำแหน่งห้องนอนทุกห้องวางซ้อนกันเหนือห้องนั่งเล่นชั้นล่าง ห้องนอนวางไว้ฝั่งหน้าบ้านและข้างบ้านซึ่งเป็นทิศตะวันตกและทิศเหนือ เพราะต้องการหลีกเลี่ยงทางทิศใต้ที่โดนแดดส่องทั้งวัน การวางฟังก์ชั่นที่สามารถอยู่กับแดดได้ โดยไม่กระทบต่อการใช้งาน นั่นก็คือส่วนของบันได ห้องเก็บของ ห้องน้ำ และห้องพระ ดังนั้นผนังอาคารด้านทิศใต้จะเป็นส่วนทึบ และออกแบบให้มีช่องแสงจากด้านบนอาคารแทน ให้แสงธรรมชาติและอากาศภายนอกผ่านเข้ามาถึงตัวบ้านได้
แก้ปัญหาไม่ให้บ้านร้อน
อีกปัญหาของบ้านนี้ คือด้านหน้าบ้านที่ต้องรับแสงแดดช่วงบ่ายจากทิศตะวันตกทำให้บ้านร้อน จึงออกแบบให้มีส่วนทึบสลับกับช่องเปิดเพื่อป้องกันแสงแดดไม่ให้เข้าสู่ห้องนอน พร้อมกับออกแบบระแนงเหล็กแนวตั้ง ช่วยลดทอนแสงแดดก่อนเข้าสู่ตัวบ้าน ทำให้เกิดเงาที่ตกกระทบบนผนังและพื้นดูมีมิติน่าสนใจ
พร้อมกับปลูกต้นไม้ใหญ่และนั่งเล่นภายนอกบ้าน ด้วยการใช้ผนังโครงสร้างของบ้านกับแนวระแนงดิ่งจากชั้นบนโอบล้อมต้นไม้ไว้ ให้ต้นไม้เป็นส่วนหนึ่งของพื้นที่หน้าบ้าน การวางต้นไม้ใหญ่ไว้ระหว่างผนังบ้านช่วยเพิ่มมิติให้บ้านจากมุมมองภายนอกให้มีความน่าสนใจ และแสงที่ลอดผ่านกิ่งก้านใบของต้นไม้ยังช่วยสร้างบรรยากาศได้ดีให้กับผู้อาศัย
ใช้วัสดุส่งเสริมแนวคิดอยู่ร่วมกับธรรมชาติ
รายละเอียดการออกแบบพื้นที่กับวัสดุปิดผิวภายในบ้าน พื้นที่ส่วนแรกของบ้าน คือ ห้องรับแขก ออกแบบเป็นพื้นที่ต้อนรับและพักผ่อนคนในบ้าน ถัดไปเป็นพื้นที่รับประทานอาหาร และห้องครัว เลือกใช้วัสดุปูพื้นที่เป็นกระเบื้องลายหินผิวเงาสีเทาช่วยให้ทำความสะอาดง่าย แถมยังเพิ่มความหรูหราให้กับห้องอาหาร ถัดจากห้องครัวมีพื้นที่หลังบ้านสำหรับซักล้าง กั้นโซนด้วยอิฐช่องลมเพื่อความปลอดภัยและช่วยให้อากาศถ่ายเทดี และตอนเช้าที่มีแสงแดดส่องเข้ามาในห้องซักล้างผ่านอิฐช่องลมจะเกิดเงาทอดลงบนพื้นและผนัง สร้างความรู้สึกผ่อนคลายในตอนเช้า
ส่วนบันไดที่ซ่อนไว้หลังทีวี เลือกสร้างความต่อเนื่องของพื้นที่ด้วยการใช้ผนังกระเบื้องลายไม้มาเป็นตัวเชื่อมโยง เริ่มจากผนังห้องนั่งเล่นยาวมาถึงด้านหลังที่เป็นผนังข้างบันได ทางขึ้นชั้น 2 เชื่อมเข้ากับบันไดที่ใช้วัสดุเดียวกันตัดกับผนังและบันไดสีขาวให้ความรู้สึกอบอุ่นกับโทนสีแบบธรรมชาติ
ส่วนที่ 3 คือโถงบันไดชั้น 2 เป็นจุดเปลี่ยนผ่านระหว่างห้องนอนกับห้องน้ำ ใช้ไม้เทียมกรุผนัง เริ่มจากหน้าห้องนอนยาวมาจนสุดขอบโถงบันได แสดงให้เห็นถึงการแบ่งโซนใช้งานของชั้น 2 เชื่อมต่อด้วยการออกแบบราวกันตกบันไดให้มีความทึบที่รู้สึกปลอดภัย การออกแบบเลือกใช้วัสดุเป็นเหล็กแผ่นทาสีให้ความรู้สึกบางเบาช่วยเพิ่มความรู้สึกกว้างขวางมากขึ้น ในส่วนสุดท้ายชั้นบนซึ่งเป็นห้องพระและห้องนอนใหญ่ ผู้ออกแบบใช้วัสดุที่เน้นไม้เป็นหลักทั้งพื้นกระเบื้องยางและผนังไม้เทียมสร้างความรู้สึกอบอุ่นให้เหมาะแก่การพักผ่อน
ออกแบบสถาปัตยกรรม – ตกแต่ง: D compose architect
วิศวกรโครงสร้าง: Pilawan Piriyaphokai
วิศวกรโครงการ: Kittisak Thammajitti
ออกแบบภูมิสถาปัตยกรรม: D compose architect
ภาพ: Rungkit Charoenwat
เรียบเรียง: Phattaraphon
AXIS OF GROWTH บ้านมินิมัล ที่พร้อมเติบโตไปกับการเวลา สื่อสารผ่านวัสดุและจังหวะของแสงเงา
