PUBLIC TOILET IN SENDAGAYA ห้องน้ำสาธารณะที่ละม้ายว่ามันกำลังล่องลอยอยู่กลางอากาศ

ห้องน้ำสาธารณะ ที่ปลดทุกข์ของเมืองที่ดูอย่างไรก็เจริญตา ละม้ายว่ามันกำลังล่องลอยอยู่กลางอากาศ

นอกจากการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานสำหรับเมืองที่ดีในอนาคต อีกจุดประสงค์หนึ่งของการสร้าง ‘ห้องน้ำสาธารณะ’ แห่งนี้ขึ้นมาบริเวณใต้ทางด่วน ติดกับปากทางขึ้น-ลงสถานีรถไฟใต้ดินสนามกีฬาแห่งชาติ สถานี Sendagaya ก็เพื่อตระเตรียมรองรับและบริการนักท่องเที่ยวจากทั่วโลก ที่จะเดินทางมาร่วมชมมหกรรมกีฬาแห่งมวลมนุษยชาติ โอลิมปิก 2020 ที่กรุงโตเกียว ประเทศญี่ปุ่น ซึ่งสุดท้ายได้รับผลกระทบจากการแพร่ระบาดของ COVID-19 จนต้องเลื่อนจัดออกมา 1 ปีเต็ม

ผู้ออกแบบทำการยกผนังคอนกรีตเสริมแรงทรงลูกบาศก์ความสูง 7.5 เมตร ฝากน้ำหนักไว้กับเสาต้นใหญ่สองต้น ปิดล้อมห้องสุขาทั้ง 4 ด้าน โดยเว้นระยะห่างเหนือพื้น 50 เซนติเมตร จนเกิดเป็นช่องวางระหว่างส่วนปลายของผืนผนังกับพื้น ที่เผยให้เห็นเพียงส่วนขาของผู้มาใช้บริการเท่านั้นเมื่อมองเข้ามาจากภายนอก ขณะที่ด้านในยังเว้นช่องเล็ก ๆ บนผืนหลังคาให้แสงธรรมชาติสามารถผ่านลงมาอาบไล้เลียผนังคอนกรีตซึ่งฉาบทับผิวหน้าด้วยกรวดล้าง จนเกิดมิติของแสงที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างน่าสนใจตามช่วงเวลา

อีกหนึ่งจุดเด่นของห้องน้ำสาธารณะสถานี Sendagaya คือห้องสุขาที่กรุผนังด้วยไม้แปรรูปทาสีเข้ม พร้อมติดป้ายสัญลักษ์ด้วยวัสดุทองเหลือง ที่ดูดีจนให้ความรู้สึกราวกับว่าที่นี่เป็นเหมือนห้องน้ำที่ตั้งอยู่ในโรงแรมเสียมากกว่า และถึงแม้ห้องสุขาจะถูกแยกส่วนชาย-หญิงออกจากกันก็ตาม แต่ผู้ออกแบบก็เลือกที่จะติดตั้งอ่างล้างมือไว้ตรงส่วนกลางเพื่อการใช้งานร่วมกันด้วยหลายเหตุผล หนึ่งในนั้นคือการกระตุ้นให้เกิดจิตสำนึกในผู้ใช้งาน ที่จะต้องร่วมด้วยช่วยกันรักษาความสะอาดเพื่อสุขอนามัยที่ดีของส่วนรวมนั่นเอง  

ทั้งหมดนี้ล้วนแล้วแต่เป็นการสร้างบทสนทนากับความคิดจากภาพที่ปรากฏให้เห็นเบื้องหน้า ทั้งการลอยตัวของแผ่นคอนกรีตที่ดูหนักอึ้ง(ในความรู้สึก) รวมถึงแสงแดดที่ทอประกายท่ามกลางความมืดทึม นี่จึงเป็นสถาปัตยกรรมที่มากกว่าสิ่งปลูกสร้าง แต่ดูมีชีวิตชีวา น่าหลงใหล และเป็นหนึ่งเดียวกับธรรมชาติอย่างแท้จริง  

แต่สิ่งที่เราประทับใจไม่แพ้กันคือชุดความคิดที่ผู้ออกแบบทิ้งท้ายไว้ใน Project description ซึ่งสามารถกล่าวโดยสรุปในแบบของเราได้ว่า ในฐานะห้องน้ำที่เป็นอาคารสาธารณะในเมืองที่เจริญแล้ว ห้องน้ำจึงไม่เพียงแต่ทำหน้าที่รองรับการใช้งานของพลเมืองอย่างเดียวเท่านั้น แต่ยังบ่งบอกความหมายอีกนัยหนึ่งด้วยว่า ห้องน้ำก็สามารถสร้างความเจริญหูเจริญตาให้กับภาพรวมของเมืองได้ในคราเดียวกัน  

เจ้าของโครงการ: Shibuya City
สถาปนิก: Suppose Design Office | https://suppose.jp/
ทีมออกแบบ: Ohno JAPAN, ZO Consulting Engineers
วิศวกรรมและการก่อสร้าง: Shin
ภาพ: Kenta Hasegawa
แปล/เรียบเรียง: Nawapat D.  

เนื้อหาและภาพที่ปรากฏในบทความนี้ได้รับอนุญาตในการเผยแพร่โดย Suppose Design Office แล้ว room ขอสงวนสิทธิ์ในการนำเนื้อหาที่เรียบเรียงโดยกองบรรณาธิการไปเผยแพร่ต่อโดยไม่ได้รับอนุญาต