“กระเบื้องหลังคาดินเผา” กับความเป็นไปได้ใหม่ ๆ ในการออกแบบคอมมูนิตี้สเปซขนาดยักษ์ที่มีชื่อว่า Ngói Space อาคารอเนกประสงค์ขนาด 5 ชั้น บนพื้นที่หัวมุมถนนนอกกรุงฮานอย
ที่นี่มีความพิเศษโดดเด่นอยูที่การออกแบบฟาซาด หรือเปลือกอาคารจาก กระเบื้องหลังคาดินเผา กว่า 20,000 แผ่น เพื่อบอกเล่าความเป็นไปได้ใหม่ ๆ ในการสร้างสรรค์สถาปัตยกรรมจากวัสดุธรรมดาที่คุ้นเคยกันดีในเวียดนาม
จุดประสงค์ของการก่อสร้างอาคารหลังนี้ ก็เพื่อให้เป็นเสมือนห้องรับแขกของชุมชน เปิดโอกาสให้ผู้คนได้เข้ามาพักผ่อน หรือทำกิจกรรมนันทนาการต่าง ๆ มีพื้นที่ใช้สอยหลากหลาย ซึ่งประกอบด้วยร้านกาแฟ พื้นที่อเนกประสงค์สำหรับการสัมมนา และโซนจัดนิทรรศการ และสวนดาดฟ้า มีแรงบันดาลใจของแนวคิดมาจากการแตกกิ่งก้านของต้นไม้ และห้องต่าง ๆ ในถ้ำ สถานที่อยู่อาศัยของมนุษย์ก่อนประวัติศาสตร์
เมื่อกำหนดลักษณะการใช้งานภายในอาคารแล้ว ภายนอกอาคาร สถาปนิกจาก H&P Architects ได้เลือกกระเบื้องหลังคาดินเผา ซึ่งเป็นวัสดุที่คุ้นเคยกันดีของชาวเวียดนามมาใช้ออกแบบฟาซาด โดยหวังสร้างแรงบันดาลใจในการนำ ‘กระเบื้องที่เต็มไปด้วยหน่วยความทรงจำ’ กลับมาใช้ใหม่ แทนที่จะถูกมองข้ามและทิ้งขว้างไปอย่างเปล่าประโยชน์ เมื่อบ้านเก่าหรืออาคารดั้งเดิมต่างค่อย ๆ ต้องถูกรื้อถอน ตามการเปลียนแปลงของยุคสมัย โดยการนำกระเบื้องมาเรียงซ้อนกันเป็นรูปสามเหลี่ยม สำหรับเป็นชั้นผนังอาคารชั้นนอก ซึ่งถูกซ้อนด้วยผนังและบานหน้าต่างกระจกด้านในอาคารอีกที
พื้นที่ว่างระหว่างผนังชั้นนอกกับชั้นใน ที่ได้ร่มเงาจากแผงกระเบื้องฟาซาดได้จัดวางที่นั่งสำหรับพักผ่อนดื่มกาแฟ และทำเปลตาข่ายให้ได้เพลิดเพลินไปกับกลุ่มเพื่อน ๆ ขณะที่ชั้นดาดฟ้าสามารถขึ้นมาดื่มด่ำกับวิวทิวทัศน์ของเมืองได้แบบพานอรามา ผ่านแนวฟาซาดกระเบื้องที่ครอบคลุมขึ้นไปจนถึงชั้นบนสุดของอาคาร
แง่มุมของการออกแบบ Ngói Space ที่ถูกสร้างสรรค์ขึ้นนี้ เปรียบเป็นแรงบันดาลใจให้แก่ผู้ที่พบเห็นว่า การนำวัสดุใกล้ตัวเสียจนอาจถูกมองข้ามไปอย่าง กระเบื้องหลังคาดินเผา เราสามารถนำกลับมาใช้ใหม่ภายใต้รูปลักษณ์ที่เปลี่ยนแปลงไป กลายเป็นสถาปัตยกรรมอาคารขนาดใหญ่ โดยเกิดจากกระเบื้องแผ่นเล็ก ๆ ได้อย่างไม่น่าเชื่อ ขอเพียงกล้าที่จะนำมาถ่ายทอดในมุมมองที่ต่างออกไปเท่านั้น เราก็จะค้นพบแก่นแท้และคุณค่าที่ซ่อนอยู่ในวัสดุเหล่านั้นนั่นเอง
ภาพ : LE Minh Hoang
เรียบเรียง : Phattaraphon