ทุก ๆ ฤดูร้อนตั้งแต่ปี 2000 เป็นต้นมา พื้นที่เล็ก ๆ ในมุมหนึ่งของสวน Kensington Gardens ใจกลางกรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ จะมีโอกาสได้ต้อนรับ Serpentine Pavilion สถาปัตยกรรมชั่วคราว เพื่อการพบปะและปะทะสังสรรค์ทางความคิด ในรูปแบบ และแนวความคิดที่ไม่ซ้ำเคยกัน และแน่นอนว่าในแต่ละปี สถาปนิกดาวรุ่งจากทั่วโลกจะได้รับเลือกให้เป็นผู้ออกแบบ และส่งสารผ่านสิ่งปลูกสร้าง ที่จะตั้งอยู่ในสวนยาวไปจนถึงช่วงสิ้นปี
สัปดาห์ที่ผ่านมานี้เองที่ Serpentine Pavilion ได้เปิดพื้นที่ของผลงานชิ้นใหม่ในนาม “Black Chapel” ที่เรียกความสนใจจากผู้มาพักผ่อนหย่อนใจในสวน และผู้ตั้งใจมาเยี่ยมชมจากทั่วโลก โครงสร้างทรงกระบอกสีดำทะมึนอันเป็นเอกลักษณ์ของอาคารอ้างอิงจากรูปแบบโครงสร้างที่พบในหลายวัฒนธรรมในหลายพื้นที่ของโลก ไม่ว่าจะเป็นเตาเผารูปทรงคล้ายขวดในบรรดาโรงงานอุตสาหกรรมของเมือง Stoke-on-Trent ประเทศอังกฤษอันเป็นเอกลักษณ์ เตาเผาถ่านหินรูปทรงรังผึ้งที่พบได้ในทางตะวันตกของสหรัฐอเมริกา ซุ้มวิหารทรงโดมขนาดเล็ก หรือ Tempietto ในโบสถ์ San Pietro ของเมือง Montorio กรุงโรม ประเทศอิตาลี บ้านดินโบราณของกลุ่มชาติพันธ์ Musgum ในประเทศแคเมอรูน รวมถึงอาคารฝังศพ Kasabi Tombs แหล่งมรดกโลกของเมือง Kampala ประเทศอูกันดา จุดร่วมในด้านรูปทรงอาคารของสถานที่เหล่านี้นำมาซึ่งหน้าตาของวิหารสีดำสูงใหญ่ อันต้องการให้เป็นสถานที่ดึงดูด หลบพัก และสำรวจความเงียบสงัดของสเปซอันเคร่งขรึม
Serpentine Pavilion ประจำปีนี้ยังพิเศษตรงที่ได้ Theaster Gates ศิลปินจากเมืองชิคาโก สหรัฐอเมริกา เป็นผู้ออกแบบ ซึ่งนับเป็นครั้งแรกที่ Pavilion นี้ได้นักสร้างสรรค์ที่ไม่ใช่สถาปนิกเป็นผู้ทำงานเดี่ยวตลอดการออกแบบอาคาร Gates กล่าวว่าต้องการให้ Pavilion แห่งนี้เชื่อมโยงไปถึงมิติด้านจิตวิญญาณโดยเฉพาะในเรื่องของโสตประสาท สาร และประสบการณ์ที่ Black Chapel มอบให้ จึงไม่ใช่เพียงแต่สถาปัตยกรรมในด้านรูปลักษณ์หรือวัสดุ หากยังหมายรวมถึงเสียง ความเงียบ และบรรยากาศ ดังจะเห็นได้จากการจัดให้มีกิจกรรมแสดงดนตรีภายในที่ว่างทรงกลมของ Pavilion ซึ่งบรรลุจุดประสงค์ของศิลปินที่อ้างอิงการโอบรับผู้คน และชั่วเวลาต่าง ๆ ของบรรดาสถาปัตยกรรมในสถานที่ต่าง ๆ ที่ได้กล่าวถึงไปแล้ว สำหรับ Gates ชั่วขณะเหล่านั้นเป็นดังชั่วเวลาอันศักดิ์สิทธิ์ระหว่างผู้คนกับสถาปัตยกรรม Black Chapel จึงทำหน้าที่ที่คล้ายกันนั้นผ่านประสบการณ์ด้านเสียงและความเงียบ รวมถึงการให้ประสบการณ์เชิงจิตวิญญาณที่เป็นอิทธิพลและความสนใจแต่เดิมของศิลปิน
Black Chapel เป็นอาคารทรงกระบอกเส้นผ่านศูนย์กลาง 16 เมตร สูง 10.7 เมตร สร้างจากไม้บนพื้นคอนกรีต โดยมีโครงสร้างเหล็กเป็นโครงสร้างยื่นรับหลังคาสูง พื้นที่ภายในส่วนหนึ่งแบ่งเป็นคาเฟ่ซ่อนอยู่หลังผนังสูงโปร่ง นอกนั้นเป็นที่ว่างโล่งสำหรับรองรับกิจกรรมต่าง ๆ ที่จะจัดขึ้นหรือให้เดิน และนั่งโดยรอบได้โดยอิสระ องค์ประกอบสำคัญคือประตูสูงชะลูดตรงกันสองฝั่งเป็นทางเดินเชื่อมเข้าออก นอกจากนั้นคือช่องว่างวงกลมบนหลังคาที่อยู่สูงขึ้นไปทำหน้าที่นำแสงสว่างลงมาสู่พื้นที่ภายใน และบางครั้งยังให้ปรากฏการณ์ของแสงแตกต่างกันตามแต่ช่วงเวลา สร้างความพิเศษให้พื้นที่โปรงโล่ง
สิ่งสำคัญอีกสิ่งหนึ่งใน Black Chapel คือภาพศิลปะ 7 ภาพโดยศิลปินที่แขวนบนผนังด้านหนึ่งของอาคาร Gates กล่าวว่าภาพเหล่านี้เป็นผลงานเพื่อระลึกถึงพ่อผู้ล่วงลับผู้เป็นช่างทำหลังคา สะท้อนออกมาในงานศิลปะโดยใช้วัสดุเป็นยางในงานซ่อมหลังคาทาด้วยสีเงินสะท้อนแสง นอกจากนั้นที่ด้านนอกของ Black Chapel ศิลปินยังได้นำระฆังโบราณที่อนุรักษ์มาจากโบสถ์คาทอลิก St.Laurence ที่เคยตั้งอยู่ทางทิศใต้ของเมืองชิคาโก เป็นสัญลักษณ์ของความกลมเกลียวทางจิตวิญญาณและการรวมตัวทางสังคม ซึ่งเป็นหนึ่งในสารหลักที่ศิลปินต้องการสื่อให้สอดคล้องกับไปภาพรวมของสถาปัตยกรรม
อาคารไม้สีดำ เสียง ความเงียบ แสง และประสบการณ์กึ่งศาสนา รวมถึงความทรงจำและประสบการณ์ส่วนตัวของศิลปิน รวมเป็นผลลัพธ์ของSerpentine Pavilion ในนาม Black Chapel ที่ผู้อำนวยการอย่าง Bettina Korek และ Hans Ulrich Obrist กล่าวว่า ต้องการเชื่อมโยงศิลปะและสังคมเข้าด้วยกัน โดยให้ Black Chapel เป็นสื่อกลางด้วยกิจกรรมและการพบปะในหลายรูปแบบ เพื่อนำมาซึ่งการหลอมรวมและภารดรภาพ สำหรับทั้งชาวลอนดอนและผู้ที่มาเยี่ยมชมจากทุกที่
Black Chapel จะตั้งอยู่ในสวน Kensington ตั้งแต่วันนี้จนถึง 16 ตุลาคม 2022
เรื่อง – ภาพ: กรกฎา
__________________________________________________________________
Botanica Meditation Center สงบและสมดุลกลางละอองหมอก
