17 สถาปัตยกรรม มรดกโลกจาก Le Corbusier

หากพูดถึงสถาปนิกระดับตำนานที่เป็นเหมือน “ไอดอล” ให้แก่สถาปนิกรุ่นหลังๆ เชื่อว่าชื่อของ Le Corbusier (ค.ศ. 1887-1965) คงติดโผเป็นอันดับต้นๆแน่นอน ล่าสุดงานสถาปัตยกรรมที่เขาเป็นผู้ออกแบบก็ได้รับการขึ้นบัญชีเป็นมรดกโลกที่มีความพิเศษทางวัฒนธรรมถึง 17 ผลงานเลยทีเดียว

ก่อนจะไปชมผลงานที่ได้ขึ้นบัญชีเป็นมรดกโลก เราไปทำความรู้จักเลอกอร์บูซีเยกันสักนิดนะครับ ชื่อจริงๆของเขาก็คือชาร์ล-เอดูอาร์ จาเนอเร-กรี (Charles-Édouard Jeanneret-Gris) เป็นสถาปนิกชาวสวิสผู้แปลงสัญชาติเป็นชาวฝรั่งเศสเมื่อตอนอายุ 43 ปี เขายังเป็นหนึ่งในผู้นำแนวคิดสถาปัตยกรรมสมัยใหม่ (Modern Movement) ร่วมกับสถาปนิกคนดังอีกหลายท่าน อาทิ ลุทวิก มีสแวนเดอโร (Ludwig Mies van der Rohe) วอลเตอร์ กรอพิอุส (Walter Gropius) และอัลวาอัลโต (Alvar Aalto)

นอกเหนือจากงานสถาปัตยกรรมอันเลื่องชื่อแล้ว ผลงานทางการศึกษาที่สร้างชื่อให้เลอกอร์บูซีเยก็คือการบัญญัติแนวคิด 5 ประการในการออกแบบงานสถาปัตยกรรม (Five Points of Architecture) และการสร้างสัดส่วนที่เรียกว่า “มอดูลอร์” (Modulor) ซึ่งเขาได้ใช้หลักการสองอย่างนี้กับการออกแบบทุกผลงาน ไม่ว่าจะเป็นงานสถาปัตยกรรม ผังเมือง หรืองานศิลปะ

ทุกวันนี้เราจะเห็นงานสถาปัตยกรรมมากมายที่ได้รับอิทธิพลจากสถาปนิกชื่อก้องท่านนี้ ทั้งแนวคิดเกี่ยวกับการยกประโยชน์ใช้สอยเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดของอาคาร การมองอาคารเป็นเสมือนเครื่องจักรสำหรับการอยู่อาศัย การสร้างสัดส่วนรูปทรงและสีสันโดดเด่นชัดเจนคล้ายประติมากรรมปูนปั้น การใช้วัสดุที่แสดงเนื้อแท้ออกมาอย่างเปิดเผย เช่น ปูนเปลือย และการเปิดเผยโครงสร้างของอาคารให้เห็นได้ชัดเจนจากภายนอก ทั้งหมดนี้ล้วนมาจากแนวคิดแบบพิสุทธินิยม (Purism) และแนวคิดแบบกร้าวเถื่อน (Brutalism) ซึ่งนับได้ว่าเขาเป็นหนึ่งในผู้พัฒนาทั้งสองแนวคิดนี้ให้กว้างไกลออกไป

Le Corbusier กับผลงาน — ภาพ : https://42ndblackwatch1881.wordpress.com/2009/04/25/le-corbusier-the-father-of-international-style-design/

ทว่าในความเฉียบคมและแข็งกระด้างอย่างเครื่องจักรของสถาปัตยกรรมตามแนวคิดของเลอกอร์บูซีเย แท้จริงแล้วเขากลับยึดถือความงามตามแบบฉบับประติมากร โดยทุกเช้าก่อนเริ่มทำงานออกแบบสถาปัตยกรรม เขาจะเริ่มทำงานประติมากรรมก่อน เพื่อเหลาความคิดในเชิงความงามให้แหลมคมอยู่เสมอ จนถึงทุกวันนี้ความงามและคุณค่าในงามสถาปัตยกรรมของเลอกอร์บูซีเยก็ยังคงแหลมคม กระทั่งผ่านกาลสมัยมาสู่การเป็นมรดกโลกอย่างที่เราเห็นกัน

รายชื่อผลงานของเลอกอร์บูซีเยที่ได้รับการขึ้นบัญชีเป็นมรดกโลก