“ บ้านปูน ทดลองหลังนี้พิสูจน์ให้เรารู้อย่างหนึ่งว่าคนสามารถอยู่กับธรรมชาติได้จริง ”
หลังจากมีโอกาสได้พูดคุยกับสองพี่น้องผู้ก่อตั้งร้านอาหาร Penguin Eat Shabu อย่าง คุณต่อ – ธนพันธ์ และ คุณต้น – ธนพงศ์ วงศ์ชินศรี เจ้าของ บ้านปูน โมเดิร์น 2 ชั้นเรียบเท่ริมบึงกว้างในอำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่ ถึงจุดเริ่มต้นและแนวคิดการออกแบบครั้งนี้ ได้ทำให้เราเซอร์ไพร้ส์ไปกับไอเดียความเป็นไทยที่สอดแทรกอยู่ในทุกรายละเอียดของบ้านได้อย่างแนบเนียน
จากความต้องการของคุณพ่อที่ชื่นชอบวิถีความเป็นอยู่อย่างเรียบง่ายแบบบ้านเรือนไทยสมัยก่อน คุณต้นลูกชายคนเล็กผู้เป็นสถาปนิกจึงรับหน้าที่นำโจทย์ของคุณพ่อมาตีความใหม่ในภาษาโมเดิร์นเหมาะกับยุคสมัย แต่ไม่ผิดแปลกไปจากธรรมชาติโดยรอบมากนัก จนออกมาเป็นผลลัพธ์บ้านสไตล์โมเดิร์นทรอปิคัลเชิงทดลอง ที่เขาขอเรียกสั้น ๆ ง่ายๆ ว่า บ้านไข่แดง!
“ย้อนกลับไป 7 – 8 ปี ที่แล้ว เราตัดสินใจซื้อที่ดินในอำเภอหางดง เพราะชีวิตส่วนใหญ่ของคนในครอบครัวอยู่แต่ในกรุงเทพฯ ทำให้ไม่ค่อยมีเวลาได้ใกล้ชิดกับธรรมชาติสักเท่าไหร่ พอมาเจอที่ดินตรงนี้ซึ่งหันหน้าเข้าหาบึงน้ำที่อยู่ทางทิศเหนือ แถมมีสวนอยู่ทางทิศใต้ เราจึงตั้งใจเลยว่าอยากปลูกบ้านให้ยาวขนานไปกับแนวริมน้ำ และมีระเบียงเปิดโล่งสามารถมองเห็นวิวริมน้ำ และได้รับลมเย็น ๆ ตลอดเวลาเป็นของแถม” คุณต้นเล่า
เหตุผลที่เรียกว่าบ้านไข่แดงก็เพราะมวลของตัวอาคารได้รับการออกแบบให้ห้อมล้อมไปด้วย “พื้นที่กันชน” ซึ่งช่วยกรองความร้อนจากภายนอกรอบทิศทาง เห็นได้จากบริเวณด้านหน้าและด้านหลังที่มีระเบียงเป็นเหมือนเส้นทางการสัญจรหลักนำไปสู่ห้องต่าง ๆ ส่วนด้านทิศตะวันออกและตะวันตกได้ก่อผนัง 2 ชั้น โดยเว้นช่องอากาศไว้ตรงกลาง เพื่อช่วยกันความร้อน เช่นเดียวกับการออกแบบหลังคา 2 ชั้น ที่มีช่องว่างระหว่างกันสำหรับให้อากาศไหลเวียนและถ่ายเทความร้อนได้ดี ส่วนชั้นล่างของบ้านเปิดโล่งยกสูงเสมือนใต้ถุนเรือนไทย ทั้งหมดจึงทำหน้าที่คล้ายไข่ขาวโอบรอบไข่แดง(ตัวบ้าน)ไว้ ไม่ให้ถูกแสงแดดหรือน้ำฝนโดยตรง
“คุณพ่ออยากได้เรือนไทย ไม่ชอบบ้านโมเดิร์น เราจึงคิดว่ามาเจอกันครึ่งทางจะดีไหม ก็เลยทดลองนำคอนเซ็ปต์ Passive House หรือบ้านประหยัดพลังงานพึ่งพาธรรมชาติมาเป็นตัวตั้ง โดยมีรูปแบบการใช้ชีวิตเหมือนอยู่ในบ้านเรือนไทย แต่นำเสนอออกมาในสไตล์ของเรา ไม่ผิดแปลกไปจากบริบทรอบ ๆ มากนัก หลังคาก็ทำ 2 ชั้น เพื่อเป็น Heat Gap มีระเบียงเป็นระแนงไม้ยื่นออกไป ข้างล่างเปิดโล่งคล้ายใต้ถุนบ้าน ใช้สำหรับเป็นห้องนั่งเล่น และพื้นที่รับประทานอาหาร บางทีคุณพ่อก็มักนำเสื่อมาปูนอน เพราะเห็นว่าตรงนี้ไม่ร้อนเลย ซึ่งเป็นเพราะเราทำบ้านเป็นเหมือนไข่แดง ล้อมด้วย Buffer Area หรือพื้นที่กันชนนั่นเอง”
สำหรับการแบ่งฟังก์ชันใช้งาน พื้นที่ชั้น 1 คุณต้นเลือกออกแบบให้เปิดโล่งไร้ผนังทึบ จึงสามารถรับลมเย็น ๆ จากสวนและชมวิวจากบึงน้ำได้แบบเต็ม ๆ แบ่งพื้นที่ใช้สอยเป็นส่วนนั่งเล่น รับแขก และรับประทานอาหารในลักษณะโอเพ่นแปลน ส่วนพื้นที่ชั้น 2 จะเรียกว่าเป็นพื้นที่ส่วนตัวของบ้านก็ไม่ผิดนัก เพราะคุณต้นออกแบบเป็นโถงทางเดินจากตัวบันได แล้วค่อย ๆ เชื่อมต่อไปตามห้องต่าง ๆ ซึ่งประกอบไปด้วยห้องนอนของคุณพ่อคุณแม่ คุณต้น คุณต่อ และส่วนนั่งเล่นเล็ก ๆ ตามแนวยาว โดยมีกิมมิกน่าสนใจอยู่ตรงประตูทางเข้าห้องที่ออกแบบมาให้ยกสูงจากพื้น 40 เซนติเมตร แล้วมีสเต็ปบันไดไม้เล็ก ๆ 1 ขั้น ที่ต้องเหยียบขึ้นไปก่อนเข้าสู่พื้นที่ห้องพัก
“เวลาจะเข้าห้องแต่ละห้องจะมีสเต็ปเล็ก ๆ เสมอ เหมือนเราอยากให้มีชานพัก ซึ่งมีความรู้สึกเช่นเดียวกับเวลาขึ้นเรือนไทย ไม่อยากให้เป็นระนาบเดียวกันจนเกินไป สำหรับทางเข้าห้องผมจะดูเรื่อง Human scale หรือระยะที่เหมาะสมในการใช้งาน ว่าคนในบ้านสามารถนั่งห้อยขา หรือนำโต๊ะมาตั้งทำงานแล้วหันหน้าออกสู่วิวผืนน้ำเบื้องหน้าในเวลาเดียวกันได้ไหม”
และเพื่อให้บ้านดูกลมกลืนกับธรรมชาติรอบ ๆ วัสดุที่เลือกใช้ส่วนใหญ่จึงเน้นที่มีความเรียบง่าย จริงใจ เป็นธรรมชาติ อย่าง ปูนเปลือย และไม้ เปลือกอาคารโดดเด่นด้วยการออกแบบเป็นหน้าต่างบานเปิดระแนงไม้ขนาดใหญ่ สามารถปิดลงได้เมื่อต้องการความเป็นส่วนตัว โดยที่ยังสามารถรับลมและแสงธรรมชาติได้ตลอด ใกล้ชิดทั้งธรรมชาติและคนในครอบครัวขนาดนี้ บ้านไข่แดงจึงตอบโจทย์คนเมืองที่ฝันอยากปล่อยให้ธรรมชาติเยียวยาความเหนื่อยล้าหลังชีวิตทำงานอันวุ่นวายได้อย่างตรงประเด็น
“บ้านทดลองหลังนี้พิสูจน์ให้เรารู้อย่างหนึ่งว่า คนสามารถอยู่กับธรรมชาติได้จริง เราอยากให้บ้านหลังนี้เป็นมิตรกับธรรมชาติเท่าที่จะทำได้ วัสดุหลัก ๆ ใช้แค่อิฐปูนกับไม้ ไม้บางส่วนเราได้นำไม้เก่ามารีดให้มีขนาดไม่เท่ากัน ช่างก็เป็นชาวบ้านจริง ๆ ไม่ได้จ้างบริษัทผู้รับเหมาะอะไร และที่ดีใจกว่านั้นคือคุณพ่อท่านมีความสุขมาก เห็นได้จากท่านมักนำต้นไม้มาปลูก นำเปลมานอนรับลมเย็น ๆ คนกรุงเทพฯอยู่กับปูนตลอด พอมาอยู่ตรงนี้พวกเราก็แค่อยากใช้เวลากับธรรมชาติให้มากที่สุด”
เจ้าของ คุณธนพันธ์ และ คุณธนพงศ์ วงศ์ชินศร
ออกแบบ คุณธนพงศ์ วงศ์ชินศรี
ถ้ายังไม่จุใจกับบ้านปูน อ่านต่อ : รวมบ้านปูน อยู่สบาย และ รวม 5 สไตล์ บ้านปูนเปลือย สุดเท่
หรือจะเป็นบ้านใต้ถุนสูงเราก็อ่านต่อได้ที่นี่ : รวม 7 บ้านโมเดิร์น ใต้ถุนสูง
เรื่อง polarpoid
ภาพ นันทิยา บุษบงค์ , ศุภกร ศรีสกุล
สไตล์ ประไพวดี
เรียบเรียง pari