Morjor Cafe หรือที่อ่านออกเสียงว่า เม๊าะเจ๊าะ คาเฟ่ คือคาเฟ่อิฐกลางน้ำ สื่อสารภาษาโคราชผ่านวัสดุดินเผาด่านเกวียนในสถาปัตยกรรมร่วมสมัย
DESIGNER DIRECTORY
ออกแบบ: Studio Bewell
โดยที่นี่คือพื้นที่ส่วนต่อขยายของร้านอาหารชายทุ่ง ตั้งอยู่ในตำบลหนองระเวียง จังหวัดนครราชสีมา มีเจ้าของซึ่งเป็นทายาทรุ่นที่ 2 ที่มองเห็นการต่อยอดทางธุรกิจ และอยากมีพื้นที่สำหรับลูกค้าผู้มารับประทานอาหารได้มีพื้นที่สำหรับพักคอย โปรเจ็กต์คาเฟ่กลางบึงน้ำจึงเกิดขึ้น ได้รับการออกแบบจากสถาปนิกอีสานอย่าง Studio Bewell
เล่าภาษาโคราชผ่านสถาปัตยกรรมอย่างตรงไปตรงมา
จากเอกลักษณ์ของเจ้าของซึ่งเป็นคนโคราช พูดภาษาโคราช คงไม่มีอะไรที่จะเหมาะไปกว่าการมองหาวัสดุอันเป็นอัตลักษณ์และมีชื่อเสียงของจังหวัดนครราชสีมา ที่ใคร ๆ ต่างก็รู้จักกันดี นั่นคือเครื่องปั้นดินเผา จากอำเภอด่านเกวียน ซึ่งมีเอกลักษณ์ทั้งฝีมือภูมิปัญญาท้องถิ่น ความทนทาน และสีสันเฉพาะตัวจากแร่ธาตุในเนื้อดินริมฝั่งแม่น้ำมูล อีกทั้งยังเป็นวัสดุที่หาได้ง่ายในท้องถิ่น เพื่อนำมาใช้ในการออกแบบคาเฟ่แห่งนี้อย่างตรงไปตรงมา ผสมผสานกับดีไซน์ของสถาปัตยกรรมร่วมสมัย
ตีความความดั้งเดิมของวัสดุสู่ดีไซน์ใหม่
การออกแบบคาเฟ่ครั้งนี้ ทีมนักออกแบบได้เล่าว่านับเป็นความท้าทายและสนุกไปกับการค้นหาวัสดุ เปลี่ยนวัสดุดั้งเดิม ผ่านสายตาของนักออกแบบ เพื่อให้คนส่วนใหญ่รู้จักศักยภาพของวัสดุดินเผาว่าสามารถพลิกแพลงสู่สถาปัตยกรรมที่คนในท้องถิ่นเข้าถึงได้ง่ายผ่านพื้นที่พับลิกอย่างคาเฟ่ที่เข้ากับไลฟ์สไตล์คนในยุคปัจจุบัน
โดยในการรีเสิร์ชและลงพื้นที่เพื่อตามหาวัสดุครั้งนี้ พวกเขาได้ลงพื้นที่ไปที่โค้งพันล้าน แหล่งจำหน่ายและแหล่งผลิตเครื่องปั้นดินเผาเลื่องชื่อ นอกจากอิฐตันแดงซึ่งมีสีสัมฤทธิ์โทนน้ำตาลแดง พวกเขายังบังเอิญไปพบกับสิ่งที่เรียกว่า “จ๊อ” ที่น้อยคนนักจะรู้ว่าสิ่งนี้เขาเอาไว้ใช้ทำอะไรในขั้นตอนการผลิตเครื่องปั้นดินเผา
จากความน่าสนใจของวัสดุชนิดนี้ ทั้งยังสะดุดตาทีมนักออกแบบ ทำให้พวกเขาทราบที่มาว่า “จ๊อ” คือฐานรองที่ใช้ในเตาสำหรับวางรองเครื่องปั้นดินเผาในระหว่างการเผาเพื่อให้ไฟสามารถไหลเวียนและกระจายความร้อนได้อย่างดี ก่อนนำเฟอร์นิเจอร์เตาที่ว่านี้มาใช้ตกแต่งคาเฟ่เพื่อสร้างความน่าสนใจให้กับสเปซ
วัสดุดินเผาสร้างอัตลักษณ์ให้คาเฟ่
ถ้าจะเรียกว่าที่นี่คือ “คาเฟ่อิฐ” การออกแบบที่นี่นับเป็นการสื่อสารอย่างตรงไปตรงมา โชว์ให้เห็นอย่างซื่อ ๆ ผ่านวัสดุธรรมดา แต่ทว่ากลับสร้างความโดดเด่นให้แก่สถานที่ นอกจากที่ตั้งสุดชิลเพราะอยู่กลางบึงน้ำ ลมพัดผ่านเย็นสบาย อากาศไม่ร้อน ยังสร้างอิมแพ็คทางสายตาจากฟาซาดอิฐสีส้มสดที่นำมาก่อเป็นแพตเทิร์นรูปทรงโค้งทั้งสองฝั่ง โดยค่อย ๆ เล่าว่า ความโค้งเว้าที่เห็นนี้ ได้ทำหน้าที่ช่วยลดทอนความแข็งกระด้างของอาคารดีไซน์โมเดิร์น พร้อมคำเฉลยจากนักออกแบบว่า เส้นโค้ง นี้ มีรูปทรงมาจาก “จ๊อ”
ก่อนจะเปิดเข้ามาสู่พื้นที่ด้านในคาเฟ่ ปะทะสายตาด้วยเสาตกแต่งทำมาจาก “จ๊อ” ด้วยการนำมาร้อยลงไปกับท่อเหล็ก กลายเป็นประติมากรรมใช้ตกแต่งร้าน หยิบภูมิปัญญาของท้องถิ่นมาสร้างอัตลักษณ์ นอกจากนี้ ที่พื้นของร้านยังนำกระเบื้องเกรดบีมาทุบ แล้วทำเทคนิคให้ดูคล้ายพื้นหินขัด หรือเทอร์ราซโซ ซึ่งช่างท้องถิ่นสามารถทำออกมาได้อย่างสวยงาม เป็นการทดลองและเรียนรู้เรื่องการใช้วัสดุไปพร้อม ๆ กันกับนักออกแบบ
ส่วนหลังคาได้ใช้กระเบื้องดินเผาจากด่านเกวียนแบบสั่งผลิตและมุงโดยช่างท้องถิ่นเช่นกัน โดยรูปทรงหลังคาของหลังคาเป็นแบบสโลป เพื่อให้เหมือนกับอาคารร้านอาหารเดิมที่ไม่แตกต่าง หรือแปลกแยกจนเกินไป
คุณค่าของสถาปัตยกรรมจากวัสดุท้องถิ่น
แม้ภาษางานออกแบบของที่นี่จะไม่หวือหวา แต่กลับเรียบง่ายและธรรมดา ทำให้ผู้คนเข้าถึงและสัมผัสได้ง่าย ผ่านการเลือกใช้วัสดุท้องถิ่น ทั้งยังมีข้อดีอื่น ๆ อาทิ การบริหารจัดการ การบำรุงรักษา และงบประมาณ นอกจากนี้การหยิบของในท้องถิ่นมาใช้ สามารถสร้างอัตลักษณ์ให้แก่แบรนดิ้งของคาเฟ่ที่ทำหน้าที่เล่าเรื่องราวภูมิปัญญาชาวโคราชอย่างตรงไปตรงมา
อีกทั้งวัสดุท้องถิ่นยังหาได้ง่ายไม่ต้องสั่งผลิตมาจากต่างพื้นที่ จึงควบคุมงบประมาณและได้ราคาที่ดี ลดภาระค่าขนส่ง ทั้งยังช่วยสนับสนุนช่างฝีมือ อย่างแหล่งผลิตวัสดุเครื่องปั้นดินเผา “โค้งพันล้าน ด่านเกวียน” ให้ยังคงสานต่อภูมิปัญญาท้องถิ่น ช่วยกระตุ้นย่านและเศรษฐกิจในท้องถิ่นให้มีลมหายใจต่อ
ขณะที่การทำงานของสถาปนิกยุคใหม่ คือจะสื่อสารอย่างไรให้คนที่อยู่ในท้องถิ่น หรือคนนอกเห็นความสำคัญของวัสดุดั้งเดิม ด้วยการทำให้สิ่งที่เรียกว่า “ภูมิปัญญา” สามารถเข้าถึงง่าย โดยใช้สายตาของนักออกแบบมาช่วยนำพาให้คนส่วนใหญ่ได้เห็นสิ่งเหล่านี้ เหมือนอย่างที่ Studio Bewell ต้องการสื่อสารผ่านโปรเจ็กต์สนุก ๆ นี้ ที่ทำให้พวกเขาได้ทดลองพลิกแพลงวัสดุดั้งเดิมในท่าใหม่ ๆ โดยไม่ลืมรักษาเอกลักษณ์ทางภูมิปัญญาไปพร้อมกัน
ที่ตั้ง
ร้านอาหารชายทุ่ง บ้านยองแยง ตำบลหนองระเวียง อำเภอเมืองฯ จังหวัดนครราชสีมา
พิกัด https://maps.app.goo.gl/Keb35pKZ6U7sbEC36
เปิดทุกวัน 8.00 น. – 18.00 น. (ปิดเฉพาะวันอังคาร)
โทร. 09-2260-9455
Architects : Studio Bewell
Engineer : Wachira Phaikoh
Contractor : Jugrpong Viriyavattana
Interior Contractor : Sunt Bootsopha
Interior Construction Management : Studio Bewell
Material Source : โค้งพันล้าน ด่านเกวียน
ภาพ: Studio Bewell ,Koraphin Oantaralok ,Atiroj Thongsen
เรื่อง: Phattaraphon
Tree’s House บ้านชั้นเดียว พื้นที่อาศัยที่เติบโตไปพร้อมกับต้นไม้ใหญ่
