CO-CREATION ร่วมด้วยช่วยดีไซน์

CO-CREATION เป็นแนวคิดที่เกิดขึ้นมานานกว่าทศวรรษ และสรุปง่ายๆ ได้ความว่าคือการที่แบรนด์หรือเจ้าของธุรกิจระดมไอเดียจากฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งหรือหลายๆ ฝ่ายที่เกี่ยวข้อง เพื่อพัฒนา สร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์หรือนวัตกรรมที่มีคุณค่าร่วมกัน

ยกตัวอย่างเช่น การที่ผู้ผลิตชักชวนให้ผู้บริโภคร่วมแสดงไอเดียเพื่อนำไปใช้พัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ และนี่ก็ดูเหมือนจะเป็นเรื่องน่าสนุกสำหรับเราที่จะได้มีส่วนร่วมในการดีไซน์ผลิตภัณฑ์หรือบริการที่เราใช้งานอยู่จริง พร้อมบอกเล่าไอเดียของเราให้แบรนด์ดังได้รับฟังบ้าง

01 IKEA

หลายคนอาจเคยได้ยินคำว่า IKEA Effect ซึ่งหมายถึงปรากฏการณ์ที่ผู้ใช้งานจะให้คุณค่ากับผลิตภัณฑ์มากขึ้นเมื่อตนเองมีส่วนร่วมในการสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์นั้น (ปรากฏการณ์นี้บัญญัติขึ้นโดย Michael I. Norton, Daniel Mochon และ Dan Ariely) เช่น ถ้าแบ่งลูกค้าเป็นสองกลุ่ม ลองให้กลุ่มหนึ่งประกอบเก้าอี้อิเกียขึ้นเอง แต่อีกกลุ่มไม่ได้ประกอบ จะพบกว่า กลุ่มลูกค้าที่ประกอบสินค้าขึ้นเองจะให้คุณค่ากับสินค้านั้นมากกว่าอีกกลุ่มอย่างเห็นได้ชัด ซึ่งนั่นเชื่อมโยงกับหลักทางจิตวิทยาของผู้บริโภค และเป็นหนึ่งเหตุผลสนับสนุนที่ทำให้ Co-creation กลายเป็นแนวทางที่ได้รับความสนใจ

นอกเหนือไปจากการลงมือประกอบเฟอร์นิเจอร์ การเข้ามามีส่วนร่วมออกแบบก็ยิ่งทำให้ลูกค้า “อิน” และรู้สึกเป็นผูกพันกับแบรนด์มากขึ้น อย่างแคมเปญ IKEA Soft Toy Drawing Competition ชวนลูกค้าตัวน้อยมาออกแบบตุ๊กตาในคอลเล็คชั่น SAGOSKATT/ซอกูสแคท ซึ่งภาพวาด 10 ดีไซเนอร์ตัวน้อยที่ได้รับการคัดเลือกจากผลงานของเด็กๆ ทั่วโลกจะได้รับการผลิตเป็นตุ๊กตาขายจริงในอิเกียสโตร์

นอกจากนี้ อิเกียได้เปิดตัว co-createIKEA ซึ่งเกิดจากความเชื่อที่ว่า “We believe in people, curiosity & togetherness” อิเกียเปิดโอกาสให้ทุกฝ่ายไม่ว่าจะเป็นลูกค้า ผู้ร่วมงาน สตาร์ทอัพ ซัพพลายเออร์เข้ามามีส่วนร่วมในขั้นตอนการพัฒนาผลิตภัณฑ์

โดยก่อนที่อิเกียจะเปิดตัวแคมเปญ Product Ideas เชิญชวนลูกค้า IKEA Family มาระดมสมอง บอกเล่าไอเดียในช่วงต้นปีหน้า IKEA Bootcamp (ikeabootcamp.rainmaking.io) ก็เพิ่งเปิดตัวไปไม่นาน โดยอิเกียร่วมมือ เครือข่ายโคเวิร์คกิ้งสเปซอย่าง rainmaking ชวนสตาร์ทอัพรุ่นใหม่มาช่วยกันเพื่อสร้างสรรค์นวัตกรรมเพื่อแก้ปัญหา “Big Problems” อย่างปัญหาคุณภาพชีวิต หรือปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ส่งผลต่อการอยู่อาศัยฯลฯ

https://www.youtube.com/watch?v=baJoHdfSwRs

02 LEGO

แม้สมาร์ทโฟน และแท็บเล็ตจะดึงดูดความสนใจเด็กๆ รุ่นใหม่ไปไม่น้อย แต่ของเล่นสุดคลาสสิคอย่างตัวต่อ LEGO ก็ยังคงเป็นแบรนด์ของเล่นชั้นนำในใจของเด็กๆ และคุณพ่อคุณแม่ทั่วโลกอยู่ดี และนั่นคงไม่ใช่เรื่องบังเอิญ เพราะ LEGO พยายามสร้างปฏิสัมพันธ์และการให้แฟนๆ ทั่วโลกมีส่วนร่วมกับแบรนด์อย่างต่อเนื่อง

โครงการ LEGO Ideas (ideas.lego.com) คือกิจกรรมที่เปิดโอกาสให้ทุกคนส่งผลงานการต่อเลโก้ตามจินตนาการเข้ามาในและเปิดโหวตสาธารณะ และผลงานที่ได้รับการโหวตครบ 10,000 เสียง จะได้รับการอนุมัติจากดีไซเนอร์ผู้เชี่ยวชาญ จากนั้น ผลงานนั้นก็จะได้รับการผลิตจริงในไลน์สินค้า LEGO Ideas ซึ่งเจ้าของผลงานจะได้ค่าลิขสิทธิ์ตามยอดขายในฐานะผู้ออกแบบ และแน่นอนว่าจะเป็นโปรดักส์ที่ถูกใจสาวกเลโก้อย่างไม่ต้องสงสัย

03 GoPro  

แบรนด์กล้อง Action Camera ที่เกิดมาเพื่อไลฟ์สไตล์สุดแอดเวนเจอร์ไม่เหมือนใคร แม้ว่าไม่ได้ให้ผู้ใช้งานเข้ามามีส่วนร่วมในการออกแบบกล้องโดยตรง แต่ GoPro เปิดแคมเปญให้ผู้ใช้งานกล้องส่งภาพถ่ายหรือคลิปจากกล้อง GoPro มาแชร์ในเว็บ gopro.com/awards ในคอนเซ็ปต์แบบ “Live a Big Life” โดยไม่จำเป็นต้องผจญภัยโลดโผน จะเป็นเรื่องท่องเที่ยว กีฬาหรือครอบครัวก็ยังได้ ขอแค่ใช้ชีวิตให้เต็มที่ก็พอ   ถ้าภาพหรือคลิปไหนติดระดับท็อปป๊อปปูล่าโหวตก็รับรางวัลไปเลย

นอกเหนือไปจากการชวนผู้ใช้งานให้มามีส่วนร่วม วิธีนี้คือการชวนลูกค้าให้เป็น Content Creator เข้ามามีบทบาทหลักในการรีวิวผลิตภัณฑ์ ดีไซน์การใช้งานอย่างสร้างสรรค์ และเป็นอีกช่องทางที่ทำให้ GoPro รับฟัง และเรียนรู้รูปแบบการใช้งาน และความต้องการของลูกค้าได้ดียิ่งขึ้น

04 Airbnb

เว็บไซต์ที่พักสุดชิคที่สายท่องเที่ยวน่าจะคุ้นเคยกันดี Airbnb.com คือคนกลางที่พาให้เจ้าของที่พัก และผู้ที่กำลังมองหาที่พักในเมืองต่างๆ ทั่วโลกได้มาพบกัน และเมื่อปีกลาย Airbnb ได้ขยับขยายไปสู่แพลตฟอร์มสำหรับบริการทริปสร้างเสริมประสบการณ์ชีวิตในรูปแบบต่างๆ เปิดโอกาสให้ผู้คนในท้องถิ่นทั่วโลกที่มีแพชชั่น ไอเดียเด็ดพร้อมความเชี่ยวชาญในแต่ละแขนง มานำเที่ยวหรือเปิดเวิร์คช็อปสั้นๆ ให้กับผู้สนใจ และเช่นเคย Airbnb Experiences คือคนกลางที่ให้ผู้ให้ และผู้รับประสบการณ์มาเจอกัน

จนถึงวันนี้ เซ็คชั่น Experiences มีประสบการณ์ให้เลือกกว่า 3,000 กิจกรรม จาก Host ที่เป็นผู้คนท้องถิ่นในหลากหลายเมืองทั่วโลก ไม่ว่าจะเป็นทริปเดินป่าแบบชาวพื้นเมือง เวิร์คช็อปทำซูชิแบบเกียวโต คอร์สเล่นเซิร์ฟที่ฮาวาย ไปจนถึงเวิร์คช็อปปลูกผักคนเมืองในนิวยอร์ค ฯลฯ

เช่นเดียวกับแพลตฟอร์มของที่พักแบบ Home Sharing  เจ้าของกิจกรรมหรือ Host มีบทบาทเป็นพาร์ทเนอร์ที่สำคัญยิ่งของ Airbnb ในการ Co-creation หรือการร่วมดีไซน์บริการท่องเที่ยวหรือเวิร์คช็อปที่ดี เพื่อทำให้ Guest สัมผัสได้ถึงประสบการณ์ใหม่ที่หาที่ไหนไม่ได้ พร้อมความอบอุ่นน่าประทับใจ ซึ่งเป็นคุณค่าในแบบฉบับของแบรนด์ Airbnb ฟังดูน่าสนุกใช่ไหมละ ถ้าคุณจะลองดีไซน์ประสบการณ์ในแบบของคุณ แล้วแชร์ให้เพื่อนใหม่ได้ลองสัมผัสบ้าง ลองแวะไปรับ และส่งต่อประสบการณ์หลากหลายได้ที่ www.airbnb.com/experiences

ท้ายที่สุดแล้ว โลกอนาคตข้างหน้าจะเป็นโลกที่เต็มไปด้วยความท้าทายในด้านต่างๆ ที่มนุษยชาติต้องเผชิญ และไม่ใช่แค่แบรนด์ยักษ์ใหญ่ แม้แต่สตาร์ทอัพต่างๆ ก็เริ่มให้ความสำคัญกับการระดมสมอง แลกเปลี่ยนความคิด เพราะทุกคนรู้ว่า Co-creation ในรูปแบบของการร่วมมือกันสร้างสรรค์ เปิดกว้าง และรับฟังทุกฝ่ายจะช่วยสร้างนวัตกรรมที่มีประโยชน์ต่อทุกคนอย่างแท้จริง และนี่คือแนวทางหนึ่งที่จะพาเราเดินไปข้างหน้าพร้อมกันได้อย่างยั่งยืน

---

เรื่อง MNSD